Czym jest BDO i kto musi się w niej rejestrować?

BDO, czyli Baza Danych Odpadowych, nałożyła na przedsiębiorców dodatkowe obowiązki związane z segregowaniem śmieci. Jej wprowadzenie przez Ministerstwo Środowiska motywowano chęcią wyeliminowania nieprawidłowości w sektorze gospodarowania odpadami. Kto musi rejestrować się w BDO i jak to zrobić? Tłumaczymy.

Czym jest BDO?

Zgodnie z art. 82 (1) ustawy o odpadach BDO jest systemem teleinformatycznym. Dysponuje ona bazą danych o podmiotach wprowadzających do obrotu produkty w opakowaniach oraz gospodarujących odpadami.

Głównym celem rejestru prowadzonego wyłącznie w formie elektronicznej przez marszałków województw jest kontrola ilości odpadów wytwarzanych przez daną firmę i przeciwdziałanie ich nieprawidłowemu zagospodarowywaniu, w tym powstawaniu dzikich wysypisk śmieci.

Kto musi rejestrować się w BDO?

Obowiązek rejestracji w BDO dotyczy podmiotów, które:

– wytwarzają odpady i prowadzą ich ewidencję;

– są producentami, importerami i wewnątrzwspólnotowymi nabywcami opakowań;

– wprowadzają na rynek krajowy produkty w opakowaniach, pojazdy, baterie, akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, oleje, smary czy opony;

– prowadzą handel detaliczny lub hurtowy, w ramach którego oferują torby z tworzywa sztucznego (rejestracji w BDO nie podlegają podatnicy oferujący klientom tzw. zrywki, czyli torby lekkie, od których nie jest pobierana opłata recyklingowa).

Jak zarejestrować się w BDO?

Podmioty zobowiązane do rejestracji w BDO powinny złożyć w urzędzie marszałkowskim – właściwym ze względu na miejsce prowadzenia firmy – wniosek o wpis do rejestru BDO. Wpis do bazy zostanie nadany z urzędu (bez składania wniosku), jeśli firmy uzyskały: 

– pozwolenie zintegrowane;

– pozwolenie na wytwarzanie odpadów;

– zezwolenie na zbieranie (przetwarzanie) odpadów;

– decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych;

–  koncesję na podziemne składowanie odpadów na podstawie Ustawy z 9 czerwca 2011 roku – Prawo geologiczne i górnicze;

–  wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Po spełnieniu wszystkich wymagań formalnych podmiot zostanie wprowadzony do rejestru w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Odpad to każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza lub ma obowiązek się pozbyć. To oznacza, że obowiązek rejestracji w bazie może dotyczyć również podatników prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, np.: gabinety stomatologiczne, salony fryzjersko-kosmetyczne, zakłady drukarskie lub fotograficzne itp., jeśli odpady, które wytwarzają, nie są odpadami komunalnymi.

Rejestracja w BDO a odpady komunalne

Zgodnie z art. 3 ust. 1 p. 7 ustawy o odpadach odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych oraz pochodzące od innych wytwórców; ze względu na swój charakter i skład podobne do odpadów z gospodarstw domowych.

W szczególności są to zmieszane (niesegregowane) odpady komunalne i odpady selektywnie zebrane z gospodarstw domowych (w tym papier i tektura, szkło, metale, tworzywa sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, opakowania, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady wielkogabarytowe, w tym materace i meble) oraz ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe, jeżeli odpady te są podobne pod względem charakteru i składu do odpadów z gospodarstw domowych.

Co nie zalicza się do odpadów komunalnych?

Do odpadów komunalnych nie są zaliczane: odpady z produkcji, rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa, zbiorników bezodpływowych, sieci kanalizacyjnej oraz z oczyszczalni ścieków – w tym osadów ściekowych, pojazdów wycofanych z eksploatacji czy odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Niesegregowane odpady komunalne pozostają zmieszanymi odpadami komunalnymi, nawet jeżeli poddano je przetwarzaniu, ale to w znaczący sposób nie zmieniło ich właściwości.

Ważne! Odpady niebezpieczne nie są uznawane za odpady komunalne, dlatego podmioty je przetwarzające są zobligowane do zarejestrowania się w BDO.

Kiedy nie trzeba prowadzić ewidencji w BDO?

Zwolnienie podmiotowe

Teraz rodzaj zwolnieniaz prowadzenia ewidencji odpadów przysługuje:

– osobom fizycznym oraz jednostkom nieposiadającym osobowości prawnej, które nie są przedsiębiorcami i wykorzystują odpady na cele prywatne za pomocą dopuszczalnych metod odzysku;

– wytwórcom odpadów komunalnych oraz właścicielom pojazdów wycofanych z eksploatacji, pod warunkiem że przekażą pojazdy do punktu zbiórki lub stacji demontażu;

– osobom prowadzącym działalność nieprofesjonalną w zakresie zbierania odpadów (np. marketom, które przyjmują zużyte baterie, czy aptekom zbierającym przeterminowane leki).

Ewidencji nie trzeba prowadzić także wtedy, jeśli pośrednik w obrocie odpadami lub sprzedawca odpadów nie są posiadaczami tych odpadów. W przypadku, gdy podatnik przerzuca odpowiedzialność za odpady na rzecz jednego z wytwórców tych odpadów wykorzystujących wspólnie lokal lub na rzecz wynajmującego lokal to ewidencję powinien prowadzić podmiot, na którego odpowiedzialność została przerzucona.

Zwolnienie przedmiotowe

Prawo do zwolnienia przedmiotowego z rejestracji w BDO mają podmioty, które nie przekroczą określonego odgórnie ilościowego limitu wytworzonych odpadów. Wykaz tych odpadów wraz z dopuszczalną wagą zamieszczono w załączniku do Rozporządzenia Ministra Klimatu w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Uproszczona ewidencja odpadów

Z uproszczonej ewidencji odpadów, w której trzeba wypełnić tylko karty przekazania odpadów (nie ma obowiązku sporządzania elektronicznych kart ewidencji), mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy:

– transportują odpady (wykonują wyłącznie usługę transportu odpadów),

– wytwarzają odpady niebezpieczne do 100 kg rocznie,

– wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, do 5 ton rocznie,

– władają powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane:

• w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz;
• do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu;
• do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.

Rejestracja w BDO a koszty

Opłatę roczną za prowadzenie rejestru należy wnieść na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego do końca lutego każdego roku (za dany rok). Opłaty rocznej nie wpłaca się w roku, w którym wniesiono opłatę rejestracyjną. Opłata rejestrowa i roczna jest taka sama i wynosi:

– 100 zł dla mikroprzedsiębiorców;

– 300 zł dla pozostałych przedsiębiorców.

Brak wpłaty skutkuje wykreśleniem podmiotu z rejestru. Opłacie podlegają tylko podmioty wprowadzające na rynek opakowania, a nie podmioty jak np. firmy budowlane czy remontowe.