Jak zarządzać odpadami medycznymi?

Dane statystyczne z 2021 roku wskazują, że na jednego obywatela Polski przypadało około 350 kg odpadów medycznych. Niestety odpadów medycznych nie można wyrzucić do pierwszego lepszego kontenera na śmieci. Co można z nimi zrobić?

Czym są odpady medyczne?

Gospodarka odpadami powinna opierać się na założeniu ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na życie i zdrowie ludzi oraz na środowisko. Odpad to każda substancja, której posiadacz się pozbywa lub której zamierza się pozbyć.

Zasady postępowania z odpadami medycznymi zależą od ich typu, ponieważ każdy z nich wymaga nieco innego rodzaju utylizacji.

• Ostre odpady medyczne (strzykawki, igły itp.) powinny być zbierane w odpowiednio oznaczonych i bezpiecznych pojemnikach.
• Odpady zakaźne, takie jak zużyte rękawiczki, maski, gaziki, bandaż, powinny być utylizowane w taki sposób, aby nie stanowiły ryzyka dla osób, które mają z nimi bezpośredni kontakt. Należy je zebrać w szczelnych, oznakowanych workach (pojemnikach).
• Odpady farmaceutyczne (np. przeterminowane leki, opakowania po lekach) również wymagają specjalnej utylizacji, aby uniknąć ich negatywnego wpływu na środowisko.
• Odpady chemiczne, jak substancje używane do dezynfekcji czy rozpuszczalniki, muszą być utylizowane zgodnie z przepisami dotyczącymi niebezpiecznych odpadów chemicznych.
• Odpady cytotoksyczne to odpady związane z leczeniem nowotworów. Należą do nich zużyte leki, strzykawki, igły, rękawiczki, maski, opakowania po lekach itp.

Nieprawidłowe gospodarowanie odpadami medycznymi może mieć poważne konsekwencje w postaci rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych, zanieczyszczenia gleby i wód oraz sankcji prawnych.

Metody utylizacji odpadów medycznych – co musisz wiedzieć?

W Polsce jedynym legalnym rozwiązaniem jest przewóz skażonych odpadów do spalarni odpadów medycznych. Pozostałe odpady, które nie są skażone, mogą być unieszkodliwiane za pomocą różnych technik, takich jak:

• autoklawowanie,
• termiczne przekształcanie odpadów,
• działanie mikrofal,
• dezynfekcja termiczna,
• inne metody fizykalno-chemiczne.

Rodzaje odpadów medycznych – co należy spalić?

Do spalarni odpadów medycznych powinny trafiać odpady ze szpitali oraz klinik weterynaryjnych i medycyny estetycznej. Są to chociażby pozostałości po amputowanych kończynach, zużyte opatrunki, strzykawki itp. Każdy z takich elementów może przenosić materiały genetyczne i potencjalnie powodować zakażenia.

Po termicznym przekształceniu odpady niebezpieczne nie są już niebezpieczne, lecz neutralne, dzięki czemu można wykorzystać je jako alternatywne paliwo do produkcji energii.

Proces spalania odpadów medycznych – jak to działa?

Jak więc wygląda proces spalania odpadów niebezpiecznych? Po przekazaniu odpadów firmie odpowiedzialnej za transport zostają one przewiezione do specjalistycznej placówki. Odpady zakaźne i weterynaryjne są spalane razem z pojemnikami, w których je przywieziono. Jest to podyktowane bezpieczeństwem personelu. Przekształcanie termiczne odbywa się w piecu obrotowym i komorze dopalania w temperaturze 1100° lub niższej – 850°.

Odzyskiwanie energii z odpadów medycznych

Podczas spalania wytwarzają się silnie trujące spaliny. Aby zminimalizować ich wpływ na środowisko, stosowane są filtry i sorbenty, które redukują szkodliwe substancje aż o 90 proc. Nawilżone i gwałtownie schłodzone spaliny, dzięki złożonym reakcjom w instalacji odzyskującej ciepło, przekształcane są w energię.

Ta metoda uważana jest za ekologiczną i niewpływającą negatywnie na życie mieszkańców sąsiadujących ze spalarniami.