Co zrobić ze zużytym olejem silnikowym – gdzie go oddać?

Nad tym chyba przynajmniej raz w życiu zastanawiał się każdy: co zrobić ze zużytym olejem silnikowym? Okazuje się, że wszystko zależy od tego, czy jesteśmy osobą prywatną, przedsiębiorcą czy rolnikiem. Poniżej znajdują się praktyczne wskazówki na ten temat.

Jak rozpoznać, że olej silnikowy jest zużyty?

Rozpoznanie momentu, w którym wymiana oleju silnikowego staje się konieczna, nie jest proste. Ponieważ nie ma jednoznacznych objawów zużycia oleju, a oddzielanie mitów od prawdy w tej kwestii bywa skomplikowane. Na przykład popularne jest przekonanie, że kolor oleju bezwzględnie świadczy o jego przydatności – to jednak mit. Zabrudzenie oleju jest naturalne i nie zawsze oznacza, że trzeba go wymienić. Jednak prawdą jest, że olej powinien być wymieniany co najmniej raz na rok, niezależnie od tego, czy auto stało większość czasu w garażu, czy było intensywnie eksploatowane.

Oleje silnikowe klasyfikowane są według ich składu. Znajdziemy na rynku oleje mineralne, półsyntetyczne oraz syntetyczne. Wybór między nimi zależy od typu pojazdu i intensywności eksploatacji. Oleje syntetyczne zapewniają najwyższą wydajność paliwową, półsyntetyczne są rekomendowane dla intensywnie użytkowanych pojazdów, a mineralne zwykle są aplikowane do samochodów ciężarowych i dostawczych. Tyle w teorii.

Jak więc najlepiej ocenić przydatność oleju? Na podstawie rzeczywistego przebiegu pojazdu. Choć przyjmuje się, że dla sprawnie działającego silnika norma zużycia powinna wynosić około 0,15 l/1000 km, w praktyce może być to wartość kilkakrotnie większa.

Częste sprawdzanie ilości oleju i ewentualne jego uzupełnianie to konieczność, jeśli nie chcemy doprowadzić do zatarcia części silnikowych.

Zasady utylizacji oleju dla osób prywatnych

Jeśli jesteś osobą prywatną, najlepszym miejscem do oddania zużytego oleju silnikowego jest punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK). Oddanie do PSZOK-u kilku litrów oleju rocznie nie powinno być problemem.

Zasady wyglądają inaczej w przypadku osób prowadzących własny biznes. Wówczas przeważnie konieczny jest wpis do Bazy Danych Odpadowych, szczególnie jeśli mamy do czynienia z dużymi ilościami zużytego oleju.

Jak utylizować zużyty olej silnikowy?

Zużyty olej silnikowy klasyfikowany jest jako odpad niebezpieczny, ale może zostać ponownie wykorzystany. Po oczyszczaniu go poprzez filtrację, wirowanie i odparowanie pod próżnią może służyć do wytworzenia środka smarnego niższej klasy jakościowej lub nawet o właściwościach zbliżonych do pierwotnych.  

Inne metody to: usunięcie z olejów przepracowanych zanieczyszczeń mechanicznych i wody, dzięki czemu może powstać komponent paliwowy, głęboka regeneracja (re-rafinacja) pozwalająca na pozyskanie z odpadowych olejów surowców petrochemicznych, które mogą być użyte do produkcji nowych olejów smarowych lub lekkich olejów opałowych, recykling czyli zastosowanie zużytych olejów jako surowca w rafinerii w celu produkcji wysokiej klasy paliw lub olejów bazowych, a także użycie olejów wprost jako paliwo.

Jednym z rozwiązań może być oddanie zużytego oleju silnikowego do warsztatu samochodowego, z którego usług korzystasz. Firmy mają bowiem więcej możliwości w zakresie profesjonalnej utylizacji niż osoby prywatne. Pamiętaj jednak, że absolutnie nie wolno wylewać przepracowanego oleju do śmieci, ani zakopywać go lub spalać.

Najkorzystniejszym sposobem zagospodarowania olejów przepracowanych jest ich regeneracja. Zmniejsza zużycie energii potrzebnej do wytworzenia oleju bazowego i pozwala zaoszczędzić ropę naftową. Z tony przepracowanego oleju można uzyskać aż 600 kg oleju bazowego, a z tony ropy naftowej jedną czwartą tego.

Surowe konsekwencje nieprawidłowej utylizacji oleju

Niewłaściwa utylizacja oleju może zaboleć – finansowo. Za spowodowanie wycieku oleju na chodnik czy ulicę grozi mandat. Tak samo zakazane jest mieszanie zużytego oleju z innymi odpadami i materiałami eksploatacyjnymi. Za wylanie odpadów olejowych do ziemi lub wody bądź nieprowadzenie albo nierzetelne prowadzenie ewidencji odpadów możemy zostać ukarani karą pieniężną w wysokości od 1 000 zł do miliona złotych.

Nieprawidłowo zagospodarowane zużyte oleje silnikowe silnie zanieczyszczają glebę i wodę gruntową, która następnie trafia do zbiorników wodnych. To może doprowadzić do zatrucia rzek bądź innych akwenów i zagrozić życiu zwierząt i ludzi.

Dlatego zużyty olej silnikowy powinien zostać przelany do szczelnej beczki (beczkę należy oznakować) i przechowywany w niej do momentu przekazania go uprawnionej firmie. Filtry, szmatki i wszelkie inne rzeczy zanieczyszczone olejem to także odpady, z którymi trzeba postępować ostrożnie – należy przechowywać je w szczelnym pojemniku, zwłaszcza z dala od dzieci. Transportem i utylizacją takich odpadów również zajmują się wyspecjalizowane firmy.